- Γυναικολογία
-
by Ioannis Raptis
Η γυναικολογία, η οποία βασίζεται στα πιο νέα και τεκμηριωμένα ιατρικά δεδομένα και πρωτόκολλα (Evidence Based Medicine) και προσαρμόζεται στις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες της κάθε ασθενούς οφείλει να βρίσκεται στον πυρήνα των παρεχόμενων υπηρεσιών, προσφέροντας σύγχρονες και αποτελεσματικές λύσεις στα προβλήματα των γυναικών.
Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι φορές που λανθασμένες ή παρωχημένες γυναικολογικές πρακτικές διαιωνίζονται και εφαρμόζονται στις μέρες μας, ελλοχεύοντας κινδύνους για την υγεία των ασθενών.
Ας δούμε μερικές από τις συχνότερες:
Μύθος 1: Αντισυλληπτικά – Περιστασιακά πρέπει να γίνεται διάλειμμα στη λήψη τους!
Η αλήθεια:
Ακόμη και στις μέρες μας αποτελεί συνήθη τακτική, να συστήνεται η τριμηνιαία ή εξαμηνιαία διακοπή λήψης των αντισυλληπτικών χαπιών μετά από μια περίοδο συνεχόμενης λήψης τους.
Ωστόσο καμία έρευνα δεν υποστηρίζει την παραπάνω τακτική. Η χρόνια χρήση αντισυλληπτικών δισκίων ΔΕΝ επηρεάζει τη γονιμότητα, ΔΕΝ αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου και ΔΕΝ επιβαρύνει τον οργανισμό.
Με τη σωστή ένδειξη (αντισύλληψη, ενοχλήσεις που σχετίζονται με την περίοδο, θεραπεία ενδομητρίωσης κτλ.) και την κατάλληλη παρακολούθηση η χρήση αντισυλληπτικών μπορεί να συνεχιστεί για χρόνια με ασφάλεια.
Μύθος 2: Κύστες ωοθηκών – Μπορούν να φύγουν με χορήγηση αντισυλληπτικών!
Η αλήθεια:
Οι κύστες των ωοθηκών αποτελούν ένα συχνό πρόβλημα των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Δεν είναι λίγες οι φορές που για τη θεραπεία τους χρησιμοποιούνται αντισυλληπτικά δισκία, χωρίς ωστόσο η τακτική αυτή να έχει κάποιο ιατρικό όφελος.
Πολλαπλές έρευνες έχουν αποδείξει επανειλημμένα, πως οι περισσότερες κύστες ωοθηκών υποστρέφουν μόνες τους, χωρίς τη χρήση οποιουδήποτε ορμονικού σκευάσματος, ενώ όσες φορές αυτά έχουν χρησιμοποιηθεί δεν έχει παρατηρηθεί ΚΑΜΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ του ποσοστού ή του χρόνου υποστροφής. Η όποια υποχώρηση των κύστεων ωοθήκης παρατηρείται με τη χρήση αντισυλληπτικών δισκίων είναι εντελώς συμπωματική.
Οι κύστες, οι οποίες επιμένουν για σημαντικό χρονικό διάστημα είναι πολύ πιθανό να μην είναι λειτουργικές (κύστη ενδομητρίωσης, δερμοειδής, κυσταδένωμα κτλ.). Στην περίπτωση αυτή η λαπαροσκοπική αφαίρεσή τους δίνει τη λύση.
Μύθος 3: Σε περίπτωση παθολογικού τεστ Παπ πρέπει πάντα να πραγματοποιείται τεστ του ιού των κονδυλωμάτων (HPV) και κολποσκόπηση!
Η αλήθεια:
Ο μύθος αυτός στηρίζεται στην ελλιπή εκπαίδευση σε θέματα δυσπλασίας τραχήλου, τα οποία οφείλουν να αντιμετωπίζονται εξατομικευμένα. Έτσι αρκετά συχνά οι γυναίκες να υποβάλλονται σε άσκοπες διαγνωστικές εξετάσεις.
Ενδεικτικά το τεστ HPV θα πρέπει να αποφεύγεται σε ηλικίες μικρότερες των 25 ετών αφού δεν συνοδεύεται με κάποιο διαγνωστικό πλεονέκτημα ενώ μπορεί να αγχώσει αδικαιολόγητα τις νέες ασθενείς. Σε ηλικίες δε μεταξύ 25 και 30 ετών πραγματοποιείται μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Παράλληλα η κολποσκόπηση αποτελεί μια εξειδικευμένη εξέταση, η οποία πραγματοποιείται μόνο με την κατάλληλη ένδειξη και δεν ακολουθεί αδιάκριτα κάθε παθολογικό τεστ Παπ.
Τυφλή πραγματοποίηση διαγνωστικών εξετάσεων ¨για να είμαστε σίγουροι¨ δεν υφίσταται.
Μύθος 4: Κολποσκόπηση – Μπορεί να γίνει σε οποιονδήποτε γυναικολόγο!
Η αλήθεια:
Η κολποσκόπηση είναι μία εξέταση κατά την οποία ο γιατρός παρατηρεί με ειδική κάμερα την επιφάνεια του αιδοίου, του κόλπου και του τραχήλου της μήτρας και αναζητεί προκαρκινικές αλλοιώσεις, στις οποίες μπορεί να οφείλεται ένα παθολογικό τεστ Παπανικολάου ή τεστ του ιού των κονδυλωμάτων (HPV).
Η πραγματοποίηση της εξέτασης από μη εξειδικευμένους γυναικολόγους ενέχει δύο κυρίως κινδύνους:
Ο πρώτος είναι να μην εντοπιστεί μια υπαρκτή αλλοίωση και συνεπώς να εκτεθεί η γυναίκα σε κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου.
Ο δεύτερος αφορά την πιθανότητα ο γυναικολόγος να διαγνώσει λανθασμένα την ύπαρξη νόσου σε εντελώς υγιείς γυναίκες και να τις υποβάλλει σε άσκοπες θεραπείες με δυνητικές επιπτώσεις για την υγεία τους.
Η κολποσκόπηση αποτελεί για τον λόγο αυτό εξειδικευμένη ιατρική πράξη, η οποία οφείλει να πραγματοποιείται ΜΟΝΟ από γιατρούς με την κατάλληλη ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ και την απαραίτητη ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗ.
Μύθος 5: Η θεραπεία του ιού των κονδυλωμάτων (HPV) μπορεί να πραγματοποιηθεί με λήψη βιταμινών ή κολπικών σκευασμάτων!
Η αλήθεια:
Μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί ΚΑΝΕΝΑ σκεύασμα, το οποίο θεραπεύει την μόλυνση του τραχήλου από τον ιό των κονδυλωμάτων. Φαρμακευτικές ουσίες (συνήθως κολπικές κρέμες) ή συμπληρώματα βιταμινών με υποτιθέμενη δράση ενάντια στον ιό στερούνται οποιασδήποτε ιατρικής τεκμηρίωσης.
Μύθος 6: Κολπίτιδα – ¨Θα καλέσω τον γυναικολόγο να μου πει τι να πάρω!¨
Η αλήθεια:
Οι φλεγμονές του κόλπου, οι οποίες οφείλονται σε κάποιο βακτήριο ή μύκητα, αποτελούν ίσως το πιο συχνό αίτιο κολπικής δυσφορίας. Η αύξηση των κολπικών εκκρίσεων, η δυσοσμία και τα τοπικά συμπτώματα (π.χ. φαγούρα, καύσος, τσούξιμο κ.α.) λειτουργούν επιβαρυντικά τόσο για την ίδια την επαφή, όσο και για τη ψυχολογία των συντρόφων.
Οι ¨τυφλές¨ και πολυήμερες αντιβιοτικές ή αντιμυκητιασικές θεραπείες αποτελούν μία κακή τακτική, η οποία συχνά εκτός από αναποτελεσματική είναι και επιβαρυντική για τον οργανισμό.
Η λήψη καλλιεργειών για τον προσδιορισμό του συγκεκριμένου παθογόνου μικροοργανισμού, ο οποίος προκαλεί το πρόβλημα, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπείας.
Αυτή ακολουθεί στη συνέχεια απολύτως στοχευμένα και βάσει διεθνών θεραπευτικών πρωτοκόλλων, αυξάνοντας με τον τρόπο αυτό τα ποσοστά επιτυχούς ίασης και μειώνοντας την πιθανότητα υποτροπών.
Μύθος 7: Οι κολπικές πλύσεις συμβάλουν στη σωστή υγιεινή του κόλπου και προλαμβάνουν την εμφάνιση κολπίτιδων!
Η αλήθεια:
Η υγεία και η ¨καθαριότητα¨ του κόλπου προκύπτει από την αρμονική και ισορροπημένη συμβίωση εκατομμυρίων φυσιολογικών κολπικών μικροβίων, τα οποία συνιστούν την ευεργετική και απαραίτητη χλωρίδα του κόλπου.
Πολλαπλές έρευνες έχουν αποδείξει πως οι κολπικές πλύσεις με διάφορες ουσίες (Betadine, σόδα, χαμομήλι, καθαριστικές ουσίες κ.α.) διαταράσσουν την φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου αυξάνοντας την πιθανότητα εμφάνισης φλεγμονών αλλά και υποτροπών μετά από μία επιτυχή θεραπεία.
Με εξαίρεση το υπεροξείδιο του υδρογόνου (οξυζενέ), οι κολπικές πλύσεις με οποιαδήποτε άλλη ουσία στα πλαίσια πρόληψης ή θεραπείας των φλεγμονών του κόλπου θα πρέπει να αποφεύγονται.
Μύθος 8: Γυναικολογικά χειρουργεία – Οι επεμβάσεις με ανοιχτή τομή είναι περισσότερο αποτελεσματικές!
Η αλήθεια:
Στις μέρες μας η λαπαροσκόπηση (ενδοσκοπική επέμβαση μέσω μικροσκοπικών τομών) αποτελεί θεραπεία πρώτης επιλογής για την αντιμετώπιση ολοκλήρου σχεδόν του φάσματος των γυναικολογικών παθήσεων.
Το πλεονέκτημα σε σχέση με την παρωχημένη κλασική τομή του κοιλιακού τοιχώματος συνίσταται στη ριζικότερη αφαίρεση παθολογιών χωρίς τραυματισμό των υγειών ιστών, τα άρτια αισθητικά αποτελέσματα, την γρηγορότερη κινητοποίηση της ασθενούς, την μείωση των ημερών νοσηλείας, την ελαχιστοποίηση των μετεγχειρητικών πόνων και στην αποφυγή μετεγχειρητικών επιπλοκών όπως λοιμώξεις, διαταραχές επούλωσης τραυμάτων κ.α.
Επεμβάσεις όπως η αφαίρεση μεγάλων κυστών ή όγκων των ωοθηκών, η αφαίρεση μεγάλων ινομυωμάτων, η αφαίρεση της μήτρας, η αντιμετώπιση της προχωρημένης ενδομητρίωσης, η ανόρθωση και η πλαστική κόλπου κ.α. πραγματοποιούνται κατά κανόνα λαπαροσκοπικά με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια και ασφάλεια σε σχέση με τα χειρουργεία ανοικτής κοιλίας ή κολπικής προσπέλασης.
Μύθος 9: Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ) – Δεν μπορώ να κάνω παιδιά!
Η αλήθεια:
Το ΣΠΩ μπορεί να συσχετιστεί με προβλήματα υπογονιμότητας αφού όσο πιο σπάνιες είναι οι έμμηνες ρύσεις (και συνεπώς οι ωορρηξίες) τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες φυσιολογικής σύλληψης.
Ωστόσο δεν είναι λίγες οι φορές, που ακόμη και γυναίκες με μεγάλες διαταραχές περιόδου, λόγω του συνδρόμου, καταφέρνουν να συλλάβουν χωρίς καμία υποβοήθηση.
Ακόμη και σε γυναίκες με διαπιστωμένο πρόβλημα υπογονιμότητας μικρές αλλαγές στοn τρόπο ζωής αλλά και νεότερα φάρμακα ρύθμισης του μεταβολισμού χρησιμοποιούνται για την επίτευξη σταθερών ωορρηξιών.
Παράλληλα σύγχρονα σκευάσματα μπορούν να διεγείρουν τις ωοθήκες προκειμένου αυτές να παράγουν ωάρια με ασφάλεια, χωρίς τις ανεπιθύμητες ενέργειες παλαιότερων σκευασμάτων (π.χ. κλομιφαίνη).
Έτσι η μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών με ΣΠΩ καταφέρνουν να τεκνοποιήσουν με καθόλου ή ελάχιστη υποβοήθηση.
Μύθος 10: Ο γυναικολογικός πόνος οφείλεται πάντα σε κάποιο οργανικό αίτιο!
Η αλήθεια:
Αρκετά συχνά η γυναικολογική ενόχληση σχετίζεται ακόμη και εξ΄ολοκλήρου με ψυχολογικούς παράγοντες. Όταν κάθε οργανικό αίτιο έχει αποκλειστεί η επιμονή σε αναποτελεσματικές φαρμακευτικές θεραπείες ή αντίθετα η εγκατάλειψη της θεραπευτικής προσπάθειας μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις για την ασθενή.
Η σύγχρονη γυναικολογία απαιτεί την έγκαιρη ψυχοσωματική διερεύνηση των ενοχλήσεων και την αντιμετώπισή τους σύμφωνα με συγκεκριμένα θεραπευτικά πρωτόκολλα.
Στις μέρες μας η ολιστική αντιμετώπιση ενός γυναικολογικού προβλήματος (οφείλει να) ξεπερνά την στείρα φαρμακευτική θεραπεία οργανικών διαταραχών και να συνυπολογίζει ψυχοσωματικές προεκτάσεις, οι οποίες ενδέχεται να υποβόσκουν.
