Τοκετός εκτός νοσοκομείου – Ένας αχρείαστος για το παίδι κίνδυνος!
  • 3

Ο τοκετός αποτελεί μια φυσική διαδικασία, η οποία σημαίνει την έναρξη της πιο σπουδαίας σχέσης του ανθρώπινου είδους, αυτή της μητέρας με το παιδί της. Παράλληλα η εμπειρία της γέννας, ο τρόπος δηλαδή με τον οποίο βιώνεται η διαδικασία του τοκετού, είναι εξαιρετικά σημαντική για την εκκολαπτόμενη αυτή σχέση.

Την ίδια στιγμή που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τονίζει την αξία του περιορισμού των ιατρικών παρεμβάσεων κατά τη διάρκεια του τοκετού στα απολύτως απαραίτητα, η Ελλάδα αναδεικνύεται πρωταθλητής στην επιθετική μαιευτική, με τη συχνότητα των ιατρικών παρεμβάσεων κατά τη διάρκεια του τοκετού να είναι πολύ μεγαλύτερη από το μέσο όρο των ανεπτυγμένων χωρών.

Μια ακραία μορφή άσκησης της μαιευτικής για πολλά χρόνια εξέθρεψε δυστυχώς και μία ακραία μορφή υποστήριξης του φυσικού φυσιολογικού τοκετού με τη δυνατότητα πραγματοποίησης της όλης διαδικασίας σε χώρους εκτός νοσοκομείου.

Η τακτική αυτή παρότι δημοφιλής ελλοχεύει σημαντικούς κινδύνους για τη μητέρα αλλά κυρίως για το παιδί. Μία νέα έρευνα από το Ισραήλ, όπως και άλλες στο παρελθόν, έρχεται να επιβεβαιώσει τα παραπάνω.

Το φαινόμενο

Στις μέρες μας, στα πλαίσια της υποστήριξης της φυσικότητας της όλης διαδικασίας, παρέχεται στις εγκυμονούσες η δυνατότητα να φέρουν τα παιδιά τους στη ζωή σε χώρους εκτός νοσοκομείου (σπίτι, χώροι μαιών κ.α.).

Ως βασικό επιχείρημα χρησιμοποιείται η θετική επίδραση του χώρου στη ψυχολογία της εγκύου αλλά και η αποφυγή αχρείαστων ιατρικών παρεμβάσεων, φαρμακευτικών και μη σε γυναίκες, οι οποίες θα ήθελαν να ακολουθήσουν μια πιο φυσική διαδικασία γέννας.

Η παραπάνω τάση ενισχύεται και από την κρίση στη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ μαιευτήρα και ασθενή, η οποία αποτελεί ένα θλιβερό φαινόμενο της εποχής μας.

Το φαινόμενο αυτό το εξέθρεψαν λανθασμένες ιατρικές πρακτικές επί σειρά ετών, οι οποίες περιλάμβαναν, εκτός των άλλων, ανύπαρκτες ενδείξεις για την πραγματοποίηση διαφόρων ιατρικών παρεμβάσεων και κυρίως της καισαρικής τομής.

Οι τελευταίες έρευνες

Μία τελευταία έρευνα από το Ισραήλ, η οποία μελέτησε τη γέννηση 243.682 παιδιών, διαπίστωσε πως το 1,5% από αυτά γεννήθηκαν εκτός νοσοκομείου.

Στις περιπτώσεις αυτές διαπιστώθηκε μία αύξηση κατά 20% της πιθανότητας ανεπαρκούς προγεννητικού ελέγχου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Την ίδια στιγμή ο κίνδυνος περιγεννητικού θανάτου των παιδιών ήταν τριπλάσιος σε σχέση με τα παιδιά, τα οποία γεννήθηκαν εντός νοσοκομείου (15 και 5 θάνατοι ανά 1000 γεννήσεις αντίστοιχα).

Επιπρόσθετα η συχνότητα πρόωρου τοκετού αλλά και γέννησης λιποβαρών παιδιών (<2500γρ) ήταν σημαντικά μεγαλύτερη στις εξωνοσοκομειακές γέννες.

Η οδηγία

Οι διεθνείς οδηγίες συστήνουν στους επαγγελματίες υγείας την ενημέρωση των γυναικών σχετικά με τους κινδύνους και τα οφέλη του τοκετού εκτός νοσοκομείου.

Συγκεκριμένα θα πρέπει να γνωστοποιείται, πως την ίδια στιγμή που ο εξωνοσοκομειακός τοκετός συνδέεται με λιγότερες ιατρικές παρεμβάσεις για την επίτοκο, ο κίνδυνος περιγεννητικού θανάτου του μωρού είναι τουλάχιστον διπλάσιος ενώ η πιθανότητα νευρολογικής βλάβης τριπλάσια.

Ο κίνδυνος στον ελληνικό χώρο είναι ακόμη μεγαλύτερος, αν αναλογιστούμε τον ανεπαρκέστατο μηχανισμό επείγουσας μεταφοράς μιας επιτόκου ή του νεογνού από τον χώρο που βρίσκεται στο νοσοκομείο. Δεν μπορεί να εξασφαλιστεί με άλλα λόγια η παροχή άμεσης βοήθειας, η οποία σε περίπτωση μαιευτικού επείγοντος είναι καθοριστικής σημασίας.

Η χρυσή τομή

Για τις γυναίκες που θα ήθελαν να ακολουθήσουν μια πιο φυσική διαδικασία γέννας, χωρίς ωστόσο να γίνεται κάποια έκπτωση στην ασφάλεια τόσο των ίδιων όσο και του παιδιού, υπάρχει η δυνατότητα του τοκετού ¨σαν στο σπίτι¨ μέσα στον χώρο της κλινικής.

Στο πλαίσιο αυτό επιτυγχάνεται η μη επεμβατική παρακολούθηση (watchful waiting) και υποστήριξη της διαδικασίας, σε ένα ζεστό περιβάλλον και υπό απόλυτα ασφαλείς συνθήκες για μητέρα και παιδί.

Μεγιστοποιούνται με τον τρόπο αυτό τα οφέλη μιας ούτως ή άλλως φυσικής διαδικασίας και βελτιστοποιείται η εμπειρία του φυσιολογικού τοκετού.

Συνοψίζοντας

Ο τοκετός εκτός νοσοκομείου αποτελεί σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα δεδομένα μια λιγότερο ασφαλή επιλογή, η οποία κρύβει σημαντικούς κινδύνους για την υγεία και τη ζωή κυρίως των νεογνών.

Στην εποχή της τεκμηριωμένης μαιευτικής (Evidence Based Medicine) και των κλινικών, οι οποίες, με αποκορύφωμα τον τοκετό ¨σαν στο σπίτι¨, θέτουν στο επίκεντρο των υπηρεσιών τους τη ψυχολογία της επιτόκου, αναχρονιστικές τακτικές δεν έχουν θέση.

Οι σύγχρονοι μαιευτήρες οφείλουν να ενημερώνουν και να ενημερώνονται. Να ανταποκρίνονται δηλαδή στις ανάγκες των γυναικών και να είναι σε θέση να προσφέρουν μια μαιευτική ασφαλή αλλά και ταυτόχρονα οικεία, προς όφελος της εγκυμονούσας και της ζωής που θα φέρει στον κόσμο.

Ioannis Raptis

Ο Ιωάννης Κ. Ράπτης διαθέτει κλινική εμπειρία από τη θέση του Επιμελητή Ά του γερμανικού περιγεννητικού κέντρου πρώτου (μέγιστου) βαθμού Allegemeines Krankenhaus Hagen. Εκεί έλαβε πλήρη εκπαίδευση στον τομέα Ειδική Μαιευτική και Περιγεννητική Ιατρική (Spezielle Geburtshilfe und Perinatal Medizin) και εξειδικεύτηκε στις κυήσεις υψηλού κινδύνου και τους επιπλεγμένους τοκετούς, φέρνοντας στον κόσμο περισσότερα από 900 νεογνά, ενώ έλαβε τον τίτλο DEGUM I από την Γερμανική Εταιρεία Ιατρικού Υπερήχου (DEGUM).